SNMP (Simple Network Management Protocol) là một giao thức quản lý mạng được sử dụng rộng rãi để giám sát và quản lý các thiết bị mạng như máy chủ, router, switch, modem... Nhờ vào SNMP, người quản trị có thể kiểm soát tình trạng của từng thiết bị mạng và đưa ra các biện pháp để xử lý khi cần thiết. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết SNMP là gì cùng với cách thức hoạt động của nó.

1. SNMP là gì?

SNMP là gì? SNMP là một giao thức không thể thiếu trong hệ thống quản lý mạng (NMS - Network Management System). SNMP hoạt động chủ yếu tại tầng ứng dụng trong bộ giao thức Internet, được phát triển vào những năm 1980 và đã trở thành một chuẩn công nghiệp từ đó đến nay.

1.1 Các phiên bản của SNMP

Hiện tại, SNMP có ba phiên bản chính: SNMPv1, SNMPv2 và SNMPv3. Mỗi phiên bản có những tính năng và đặc điểm riêng.

• SNMPv1: Là phiên bản đầu tiên của SNMP, được giới thiệu vào năm 1988. Phiên bản này có tính năng đơn giản và hạn chế về bảo mật. Thông tin được truyền đi dưới dạng các gói tin riêng lẻ và không được mã hóa.
• SNMPv2: Là phiên bản tiếp theo của SNMP, được giới thiệu vào năm 1993. Phiên bản này cải tiến đáng kể về tính năng và bảo mật so với phiên bản trước đó. SNMPv2 có thể truyền tải thông tin theo kiểu multicast, đồng bộ hóa dữ liệu và cung cấp các phương thức xác thực an toàn hơn.
• SNMPv3: Là phiên bản mới nhất của SNMP, được giới thiệu vào năm 2002. Phiên bản này cải tiến đáng kể về độ bảo mật và tính năng so với phiên bản trước đó. SNMPv3 cung cấp các tính năng mã hóa dữ liệu, quản lý người dùng và xác thực hai bước để bảo vệ dữ liệu.

1.2 Cấu trúc của SNMP

Giao thức SNMP bao gồm hai thành phần chính:

• SNMP Manager: Đây là thành phần quản lý mạng chịu trách nhiệm thu thập thông tin từ các thiết bị mạng. SNMP Manager có thể yêu cầu hoặc gửi thông tin đến các thiết bị mạng sử dụng các câu lệnh SNMP.
• SNMP Agent: Đây là thành phần được cài đặt trên các thiết bị mạng. SNMP Agent thu thập thông tin từ thiết bị mạng và gửi nó cho SNMP Manager theo yêu cầu.

1.3 Các khái niệm trong SNMP

Trong quá trình sử dụng SNMP, có một số khái niệm cần hiểu rõ để có thể sử dụng giao thức này một cách hiệu quả:

• OID (Object Identifier): Là một chuỗi số duy nhất để định danh cho các đối tượng trong SNMP. Ví dụ: OID của CPU sẽ khác với OID của bộ nhớ RAM.
• MIB (Management Information Base): Là một cơ sở dữ liệu phục vụ cho việc lưu trữ thông tin quản lý mạng. Mỗi OID sẽ được định nghĩa với một giá trị trong MIB.
• Community: Là một chuỗi ký tự để xác định quyền truy cập của người dùng vào SNMP Agent. Có hai loại community là Public Community và Private Community.

2. Tính năng của SNMP

Khi đã hiểu rõ SNMP là gì? Ta cần chú ý đến những tính năng hữu ích của SNMP giúp cho việc quản lý mạng hiệu quả. Dưới đây là một số tính năng chính của SNMP:

2.1 Quản lý thiết bị mạng

SNMP cho phép người quản trị mạng kiểm soát tình trạng hoạt động của các thiết bị mạng như router, switch, firewall, server... thông qua việc thu thập các thông tin liên quan như tài nguyên sử dụng, thông lượng mạng, băng thông, CPU, RAM...

2.2 Giám sát mạng

SNMP cung cấp một bộ sưu tập các công cụ giám sát mạng như phần mềm NMS. Phần mềm này giúp theo dõi và phân tích các thông tin thu thập được từ các thiết bị mạng. Nó có thể cảnh báo người quản trị mạng khi có sự cố xảy ra như thiết bị bị treo hoặc tình trạng tải của mạng quá tải.

2.3 Điều khiển thiết bị mạng

SNMP cung cấp khả năng điều khiển từ xa các thiết bị mạng như router, switch... thông qua các lệnh SNMP. Người quản trị có thể thực hiện các tác vụ như restart thiết bị, thay đổi cấu hình…

3. Cách sử dụng SNMP

Việc sử dụng SNMP để quản lý mạng cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản sau:

3.1. Cài đặt SNMP Agent trên thiết bị mạng

Để thu thập thông tin từ các thiết bị mạng, người quản trị cần cài đặt phần mềm SNMP Agent trên các thiết bị đó. SNMP Agent sẽ giúp thu thập thông tin và gửi nó cho SNMP Manager.

3.2 Cấu hình SNMP Manager

Sau khi cài đặt SNMP Agent, người quản trị cần cấu hình các thông tin liên quan đến SNMP Manager như địa chỉ IP, community string... Trong đó, community string là chuỗi ký tự để xác định quyền truy cập của người dùng vào SNMP Agent.

3.3 Sử dụng NMS để quản lý mạng

Sau khi cấu hình SNMP Agent và SNMP Manager, người quản trị có thể sử dụng phần mềm NMS để quản lý mạng. Phần mềm này sẽ giúp thu thập thông tin từ các thiết bị mạng và hiển thị chúng dưới dạng biểu đồ, đồ thị... Người quản trị cũng có thể thiết lập các cảnh báo để được thông báo khi có sự cố xảy ra trên mạng.

>>> Tìm hiểu thêm: SSH là gì? Kiến thức tổng hợp về giao thức SSH từ A - Z

4. Kết luận

Đến đây chắc hẳn bạn đã có thể trả lời cho câu hỏi SNMP là gì? Với những tính năng hữu ích và đa dạng của mình, giao thức SNMP đã trở thành một công cụ quan trọng trong việc quản lý mạng. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn có được cái nhìn tổng quan về giao thức SNMP và áp dụng nó hiệu quả trong công việc quản trị mạng của mình. Nếu vẫn còn những thắc mắc cần giải đáp hãy trở lại với SunCloud để được hỗ trợ tư vấn sớm nhất nhé.