NTP (Network Time Protocol) là một giao thức được sử dụng để đồng bộ thời gian trên các thiết bị trong mạng. Mục đích của NTP là đảm bảo thời gian trên các thiết bị được đồng bộ chính xác, giúp cho hệ thống mạng hoạt động ổn định và hiệu quả hơn. Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về giao thức NTP server cũng như các kiến thức cần biết về NTP.

1. NTP server là gì?

NTP Server (Network Time Protocol Server) là một thiết bị hoặc phần mềm, được cài đặt trên máy tính hoặc server với chức năng đồng bộ thời gian cho các thiết bị khác trong mạng. NTP hoạt động tại tầng ứng dụng bên trong bộ giao thức Internet. Khi các thiết bị trong mạng không có thời gian chính xác, các hoạt động liên quan đến thời gian như đồng bộ hóa thông tin giữa các thiết bị, xác định thời điểm sự kiện hay lưu trữ dữ liệu có thể gặp rắc rối và ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ thống.

Để giải quyết vấn đề này, NTP server sẽ lấy thông tin thời gian từ các nguồn thời gian đáng tin cậy như GPS hoặc các server thời gian chính trên Internet để đồng bộ lại thời gian cho các thiết bị trong mạng. Các thiết bị khác trong mạng sẽ yêu cầu thời gian từ NTP server và sau đó đồng bộ lại thời gian của chúng để đảm bảo chính xác và đồng bộ trong toàn bộ mạng.

Ngoài ra, NTP server cũng cung cấp các tính năng bổ sung như bảo mật và theo dõi hoạt động của mạng liên quan đến thời gian, giúp cho việc quản lý mạng được tốt hơn. Vì vậy, NTP server là một phần cần thiết trong các mạng có yêu cầu cao về thời gian như các hệ thống tài chính, truyền thông hoặc các ứng dụng yêu cầu đồng bộ thời gian chính xác để đảm bảo hoạt động hiệu quả và an toàn.

2. Cách thức hoạt động của NTP server

NTP server hoạt động dựa trên cơ chế client/server, trong đó NTP server cung cấp thời gian và các thiết bị khác trong mạng là những client. Để đảm bảo rằng thời gian trên các thiết bị được đồng bộ chính xác, NTP server sử dụng giao thức UDP để trao đổi thông tin giữa server và client.

Khi một client kết nối vào NTP server, NTP server sẽ gửi lại thời gian hiện tại của mình cho client. Thời gian này được chuyển đổi thành số giây kể từ 00:00 ngày 1/1/1900, được gọi là "thời gian Unix". Sau khi nhận được thời gian từ NTP server, client sử dụng thời gian này để cập nhật lại thời gian của nó.

Quá trình này được lặp đi lặp lại nhiều lần trong một khoảng thời gian nhất định để đảm bảo rằng thời gian trên các thiết bị trong mạng luôn được đồng bộ chính xác. Ngoài ra, NTP server có thể được kết nối với các máy chủ NTP khác để đồng bộ thời gian của mình với các máy chủ NTP khác trên Internet, giúp cải thiện độ chính xác của thời gian trên toàn bộ mạng.

Tuy nhiên, để đạt được độ chính xác tối đa, NTP server và các client cần được cấu hình đúng. Điều này bao gồm việc sử dụng các máy đồng bộ thời gian chính xác và cấu hình NTP server và client để sử dụng các máy đồng bộ thời gian này.

3. Chức năng của NTP server

NTP được xây dựng với rất nhiều chức năng khác nhau như: 

3.1 Có thể backup dữ liệu theo lịch

Để hiểu rõ hơn về việc "backup dữ liệu theo lịch" và tại sao NTP server được sử dụng để giúp cho quá trình sao lưu trở nên đơn giản và tiện lợi hơn, chúng ta có thể giải thích như sau:

Backup dữ liệu là quá trình sao lưu các tệp tin, thông tin, hay cơ sở dữ liệu từ thiết bị hoặc máy tính, vào một vị trí khác để tránh mất mát dữ liệu trong trường hợp máy tính bị hỏng, bị virus tấn công, hoặc gặp phải các vấn đề khác. Quá trình backup được thực hiện định kỳ nhằm đảm bảo tính an toàn và độ tin cậy của dữ liệu.

Tuy nhiên, việc thực hiện backup dữ liệu định kỳ có thể gặp phải nhiều khó khăn, đặc biệt là khi số lượng dữ liệu cần sao lưu lớn và phải được thực hiện đồng thời trên nhiều máy tính khác nhau. Đây là lúc NTP server có thể trở nên hữu ích.

Khi sử dụng NTP server để backup dữ liệu theo lịch, ta có thể lập lịch sao lưu định kỳ cho các máy tính trong mạng, và đồng thời đảm bảo rằng các máy tính đang thực hiện việc backup dữ liệu sử dụng cùng một thời điểm chính xác. Điều này giúp cho quá trình backup dữ liệu được thực hiện nhanh chóng hơn, tiết kiệm thời gian và tài nguyên hơn, đồng thời đảm bảo tính an toàn và tin cậy của dữ liệu được backup.

3.2 Giúp tăng tốc độ mạng truy cập

Việc đồng bộ hóa thời gian trên các thiết bị trong mạng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng tốc độ truy cập mạng. Khi các thiết bị đồng bộ hóa thời gian, chúng có thể hoạt động chính xác và hiệu quả hơn. Điều này là do nếu các thiết bị không đồng bộ hóa thời gian, chúng có thể sẽ gửi và nhận thông tin với thời gian khác nhau khiến cho quá trình truyền tải thông tin trên mạng bị trì hoãn.

Ví dụ, nếu một người dùng muốn truy cập vào trang web, thiết bị của người dùng phải gửi yêu cầu truy cập đến máy chủ web. Nếu thời gian trên thiết bị của người dùng không đồng bộ hóa với thời gian trên máy chủ web, quá trình truyền tải thông tin sẽ bị trì hoãn và người dùng sẽ phải đợi lâu hơn để truy cập vào trang web. Nhưng nếu thời gian được đồng bộ hóa trên cả hai thiết bị, thời gian truyền tải thông tin sẽ được giảm xuống, làm cho truy cập mạng nhanh hơn.

Việc sử dụng NTP server cũng giúp giảm thiểu thời gian chờ đợi khi truy cập mạng. Bằng cách đồng bộ hóa thời gian trên các thiết bị trong mạng, các thiết bị có thể hoạt động hiệu quả hơn, giảm thiểu thời gian chờ đợi và tăng tốc độ truy cập mạng.

3.3 Hệ thống quản lý mạng

Một NTP server là một máy chủ được sử dụng để cung cấp thời gian chính xác cho các thiết bị trong mạng. Tuy nhiên, NTP server còn có chức năng quản lý mạng hữu ích khác, giúp cho người quản trị mạng có thể kiểm soát và theo dõi hoạt động của các thiết bị trong mạng.

Ngoài việc cung cấp thời gian chính xác, NTP server cũng có thể giúp quản trị viên mạng kiểm soát và theo dõi hoạt động của các thiết bị trong mạng. Với các công cụ quản lý mạng tích hợp, NTP server có thể cung cấp thông tin về trạng thái của các thiết bị trên mạng và những hoạt động đang được thực hiện bởi chúng.

Quản trị viên mạng có thể sử dụng NTP server để kiểm tra việc kết nối mạng giữa các thiết bị, đảm bảo rằng dữ liệu được truyền đi và đến như mong muốn. Ngoài ra, NTP server cũng cung cấp thông tin về thời gian hoạt động của các thiết bị trong mạng, giúp quản trị viên mạng xác định khi nào cần thay thế hoặc nâng cấp thiết bị.

3.4 Chức năng phân tích sự xâm nhập

NTP server không chỉ dừng lại ở việc đồng bộ thời gian mà nó còn có khả năng phân tích, tổng hợp và báo cáo về các hoạt động xâm nhập vào mạng.

Khi được kết nối với các thiết bị khác trong mạng, NTP server sẽ tiếp nhận và gửi thông tin đồng bộ thời gian. Đồng thời, nó cũng sẽ thu thập thông tin từ những thiết bị khác như các log file, tình trạng lỗi, các yêu cầu truy cập và các hoạt động mạng khác.

Dựa trên những thông tin này, NTP server sẽ phân tích và tổng hợp để tạo ra các báo cáo về các hoạt động xâm nhập vào mạng. Các báo cáo này sẽ cung cấp cho người quản trị mạng những thông tin chi tiết về tình trạng an ninh mạng hiện tại, bao gồm hoạt động đáng ngờ, thiết bị có vấn đề và các mối đe dọa tiềm ẩn.

Qua việc phân tích và tổng hợp những thông tin này, NTP server giúp cho người quản trị có thể phát hiện và ngăn chặn kịp thời những hoạt động xâm nhập vào mạng. Điều này giúp bảo vệ mạng khỏi các cuộc tấn công và giảm thiểu rủi ro an ninh mạng.

3.5 Tuân thủ quy định

Máy chủ NTP cung cấp độ chính xác cao và có khả năng tuân thủ các quy định về đồng bộ thời gian được áp dụng trong nhiều lĩnh vực quan trọng như tài chính, y tế và hàng không.

Trong lĩnh vực tài chính, việc đồng bộ thời gian là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác của các giao dịch và hoạt động tài chính. Máy chủ NTP được sử dụng để đồng bộ hóa thời gian trên các thiết bị trong cùng một mạng hoặc trên nhiều mạng khác nhau, giúp đảm bảo tính chính xác và đồng bộ thời gian trong các hoạt động tài chính, từ giao dịch chứng khoán đến thanh toán điện tử.

Trong lĩnh vực y tế, đồng bộ thời gian rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác của thông tin về thời gian trong hồ sơ y tế và các hoạt động y tế khác. Máy chủ NTP được sử dụng để đồng bộ hóa thời gian trên các thiết bị y tế, giúp đảm bảo tính chính xác và đồng bộ thời gian trong các thông tin liên quan đến y tế.

Trong lĩnh vực hàng không, đồng bộ thời gian là rất quan trọng để đảm bảo an toàn và tính chính xác của các hoạt động hàng không. Các máy bay và các trạm điều khiển hàng không phải đồng bộ thời gian với nhau để đảm bảo tính chính xác của thông tin liên quan đến đường bay, thời gian bay, và những thông tin khác. Máy chủ NTP cung cấp độ chính xác cao và có khả năng tuân thủ các quy định về đồng bộ thời gian được áp dụng trong lĩnh vực hàng không.

4. Tầm quan trọng của NTP Server

NTP server là một phần quan trọng trong hệ thống mạng. Việc đồng bộ thời gian giữa các thiết bị trong mạng là rất cần thiết để đảm bảo tính ổn định và hiệu quả của hệ thống mạng. Nếu thời gian trên các thiết bị không được đồng bộ chính xác, có thể dẫn đến các vấn đề như lỗi hệ thống, mất mát dữ liệu và giảm hiệu suất hoạt động của mạng.

5. Hướng dẫn cấu hình NTP Server đơn giản nhất

Dừng dịch vụ Windows Time trong Services

Bước đầu tiên để cấu hình NTP server là tắt dịch vụ Windows Time trong Services. Để làm điều này, bạn có thể làm theo các bước sau:

• Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
• Gõ services.msc và nhấn Enter để mở cửa sổ Services.
• Tìm đến dịch vụ Windows Time và nhấp chuột phải vào nó, chọn Stop để dừng dịch vụ.

Tiến hành chỉnh sửa W32time trong regedit

Sau khi tắt dịch vụ Windows Time, bạn tiến hành chỉnh sửa W32time trong regedit. Các bước làm như sau:

• Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
• Gõ regedit và nhấn Enter để mở Registry Editor.
• Tìm đến đường dẫn HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\W32Time\Parameters.
• Chỉnh sửa giá trị của Type thành NTP và giá trị của Ntp Server thành địa chỉ IP của NTP server mà bạn muốn sử dụng.

Tiến hành khởi động lại dịch vụ W32Time

Sau khi chỉnh sửa W32time trong regedit, bạn cần khởi động lại dịch vụ W32Time. Các bước làm như sau:

• Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
• Gõ cmd và nhấn Enter để mở cửa sổ Command Prompt.
• Gõ lệnh net stop w32time để dừng dịch vụ W32Time.
• Gõ lệnh w32tm /resync để đồng bộ thời gian với NTP server.
• Gõ lệnh net start w32time để khởi động lại dịch vụ W32Time.

Cấu hình tường lửa Firewall

Để đảm bảo cho NTP server hoạt động được tốt, bạn cần cấu hình tường lửa Firewall để cho phép truyền thông qua cổng UDP 123. Cách cấu hình như sau:

• Mở Control Panel và chọn Windows Defender Firewall.
• Chọn Advanced settings.
• Chọn Inbound Rules và chọn New Rule.
• Chọn port và chọn UDP.
• Nhập số cổng là 123 và chọn Allow the connection.
• Nhập mô tả và chọn Next.
• Chọn Allow the connection và chọn Next.
• Chọn domain, private, và public và chọn Next.
• Nhập tên cho rule và chọn Finish.

Cấu hình thời gian ở trên NTP Server, lưu ý set time zone chuẩn

Cuối cùng, bạn cần cấu hình thời gian trên NTP server. Bạn cần set time zone chuẩn và chỉ định một hay nhiều NTP server để đồng bộ thời gian.

>>> Xem thêm: Giao thức OSPF là gì? Tổng quan về cách thức hoạt động của OSPF

6. Kết luận

NTP server là một phần quan trọng trong hệ thống mạng, giúp đảm bảo tính ổn định và hiệu quả của mạng. Việc cấu hình NTP server không quá phức tạp và có thể được thực hiện bằng các bước đơn giản. Bằng cách tuân thủ các hướng dẫn cấu hình NTP server đơn giản nhất, người quản trị mạng có thể đồng bộ thời gian giữa các thiết bị trong mạng và giảm thiểu các vấn đề liên quan đến thời gian. Nếu vẫn còn những thắc mắc về NTP hãy trở lại với SunCloud để được tư vấn, giải đáp sớm nhất nhé.